Του Γιάννη ΣΦΥΡΗ
7/4/2007
Αναδημοσίευση από Ριζοσπάστη
Στα αδιαμφισβήτητα αδιέξοδα που προκάλεσε και θα προκαλέσει η νέα ΚΑΠ στους μικρομεσαίους αγρότες, από κοινού ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και ΕΕ προβάλλουν σαν εναλλακτική λύση τις ενεργειακές καλλιέργειες για την παραγωγή βιοκαυσίμων.
Ομως, οι σχετικές μελέτες που έκαναν η ΕΒΖ (Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης) και η ΠΑΣΕΓΕΣ δείχνουν ότι οι ενεργειακές καλλιέργειες, παρά τα όποια κίνητρα, είναι ασύμφορες για τους μικρομεσαίους αγρότες. Και αυτό γιατί το εισόδημα που αποδίδουν οι καλλιέργειες για την παραγωγή βιοκαυσίμων είναι πολύ μικρότερο από αυτό που απέδιδαν οι ίδιες καλλιέργειες πριν από τη νέα ΚΑΠ για την παραγωγή τροφίμων ή ζωοτροφών. Για παράδειγμα, πριν από τη νέα ΚΑΠ η ελάχιστη τιμή των τεύτλων για την παραγωγή ζάχαρης ήταν 43,63 ευρώ/τόνο, ενώ για την παραγωγή βιοκαυσίμων η μελέτη της ΕΒΖ προτείνει την τιμή των 33,5 ευρώ/τόνο. Η τιμή αυτή μαζί με τη στρεμματική ενίσχυση των 4,5 ευρώ/στρέμμα ή 0,75 ευρώ/τόνο προκαλεί μείωση του ονομαστικού αγροτικού εισοδήματος κατά 21,5%, με αποτέλεσμα να είναι ασύμφορη η καλλιέργεια των τεύτλων για την παραγωγή βιοκαυσίμων.
Παρόμοιες εισοδηματικές μειώσεις θα υπάρξουν και στις υπόλοιπες καλλιέργειες (σιτηρά, καλαμπόκι, κ.ά.) αν χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή βιοκαυσίμων, με αποτέλεσμα η λύση που προτείνουν η ΕΕ, η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ να μην είναι εναλλακτική αλλά περιθωριακή, επειδή είναι οικονομικά ασύμφορη για τους μικρομεσαίους αγρότες.
Οι μελέτες της ΕΒΖ και της ΠΑΣΕΓΕΣ επιβεβαιώνονται από σχετική έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που διαπιστώνει ότι με την υπάρχουσα τεχνολογία το βιοντίζελ και η βιοαιθανόλη είναι ανταγωνιστικά με τα αντίστοιχα ορυκτά καύσιμα (πετρέλαιο και βενζίνη), αν οι τιμές του αργού πετρελαίου φθάσουν τα 80 και 120 δολάρια/βαρέλι αντίστοιχα. Ομως, η τιμή του αργού πετρελαίου αυτή την περίοδο, που θεωρείται πολύ υψηλή, είναι μόνο 68 δολάρια/βαρέλι.
Η διαπίστωση αυτής της έκθεσης εξηγεί το γεγονός ότι οι μοναδικές κοινοτικές χώρες (Σουηδία και Γερμανία) που έπιασαν το στόχο της ΕΕ για ποσοστό βιοκαυσίμων 2% το 2005 το πέτυχαν με εισαγόμενα βιοκαύσιμα, παρά το γεγονός ότι οι χώρες αυτές έχουν ασύγκριτα εδαφοκλιματολογικά πλεονεκτήματα στην παραγωγή βιομάζας σε σχέση με τις ξηροθερμικές μεσογειακές χώρες, όπως η Ελλάδα.
Το δρόμο των εισαγωγών της Σουηδίας και της Γερμανίας ακολουθεί και η Ιταλία, η οποία ανακοίνωσε επενδύσεις 480 εκατ. ευρώ στη Βραζιλία για τη δημιουργία τεσσάρων εργοστασίων βιοκαυσίμων.
Τον ίδιο δρόμο ακολουθούν ακόμα και οι ΗΠΑ, με μέσο γεωργικό κλήρο μεγαλύτερο των 2.000 στρεμμάτων, οι οποίες σε πρόσφατο ταξίδι του Μπους στη Λατινική Αμερική, υπέγραψαν συμφωνία με τη Βραζιλία για την παραγωγή βιοκαυσίμων αξίας 35 δισ. δολαρίων, για την προσεχή δεκαετία.
Την οικονομικά ασύμφορη λύση των ενεργειακών καλλιεργειών η ΕΕ, η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ προσπαθούν να την εξωραΐσουν με περιβαλλοντικά προσχήματα που στηρίζονται στο γεγονός ότι οι εκπομπές αερίων θερμοκηπίου των βιοκαυσίμων είναι λιγότερες κατά 35-50% σε σχέση με τα συμβατικά καύσιμα.
Υπάρχουν επιπτώσεις
Συνειδητά όμως λένε τη μισή και όχι ολόκληρη την αλήθεια. Αποσιωπούν σκόπιμα την επιβάρυνση του περιβάλλοντος που προκαλούν οι ενεργειακές καλλιέργειες για την παραγωγή βιοκαυσίμων, ειδικά στις ξηροθερμικές χώρες, όπου η χρησιμοποίηση των αζωτούχων λιπασμάτων και η κατανάλωση νερού και ενέργειας είναι ιδιαίτερα μεγάλη. Οι απαιτήσεις αυτές σε συνδυασμό με το γεγονός ότι τα πρωτοξείδια του αζώτου που εκλύονται από τις αζωτούχες λιπάνσεις είναι 300 φορές πιο επιβαρυντικά για το φαινόμενο του θερμοκηπίου σε σχέση με ισόποση μάζα διοξειδίου του άνθρακα, προδικάζουν αρνητικό περιβαλλοντικό ισοζύγιο, το οποίο σκόπιμα αποσιωπούν.
Δηλαδή, με περιβαλλοντικό πρόσχημα προωθείται ένα περιβαλλοντικό έγκλημα όχι τόσο στη χώρα μας, η οποία για οικονομικούς λόγους μάλλον δε θα παράγει μαζικά βιοκαύσιμα, αλλά στις αναπτυσσόμενες χώρες, όπως η Βραζιλία, οι οποίες για τη μαζική παραγωγή βιοκαυσίμων θα καταστρέψουν ανεκτίμητης αξίας για το περιβάλλον δάση και δασικές εκτάσεις.
Μάλιστα, το έγκλημα αυτό το παρουσιάζουν σαν μονόδρομο για τη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου. Παραβλέπουν όμως συνειδητά ότι μπορεί να υπάρξει πολύ μεγαλύτερη μείωση χωρίς βιοκαύσιμα αν αυξηθεί αισθητά το μερίδιο των σιδηροδρομικών μεταφορών σε βάρος των οδικών μεταφορών, που παράγουν τις μεγαλύτερες ποσότητες των αερίων του θερμοκηπίου. Ο στόχος της ΕΕ να φθάσει το μερίδιο των βιοκαυσίμων στο 14% το 2020 είναι αχρείαστος αν αυξανόταν το μερίδιο των σιδηροδρομικών σε βάρος των οδικών μεταφορών. Ομως, αυτή η ανακατανομή δε συμφέρει τις αυτοκινητοβιομηχανίες, τα συμφέροντα των οποίων υπηρετούν η ΕΕ και οι ελληνικές κυβερνήσεις.
Εξυπηρετούνται συμφέροντα
Γι' αυτό η προώθηση των βιοκαυσίμων εξυπηρετεί πολλές σκοπιμότητες. Δίνει τη δυνατότητα στην ΕΕ και στις ελληνικές κυβερνήσεις να συγκαλύπτουν την υποταγή τους στα συμφέροντα των αυτοκινητοβιομηχανιών. Να φαίνονται περιβαλλοντικά ευαίσθητες ακόμα και όταν καταστρέφουν το περιβάλλον. Να δημιουργούν την εντύπωση ότι βοηθούν στην ανάπτυξη των αναπτυσσόμενων χωρών όταν τους εξαναγκάζουν να καταστρέψουν το περιβάλλον τους και να μειώσουν δραστικά την παραγωγή τροφίμων που είναι ιδιαίτερα αναγκαία για την επιβίωση των κατοίκων τους.
Η προώθηση των ενεργειακών καλλιεργειών, που έχει άμεση συνέπεια τη δραστική μείωση της παραγωγής τροφίμων, είναι ιδιαίτερα απάνθρωπη επειδή οξύνει το παγκόσμιο διατροφικό πρόβλημα σε μια περίοδο που πάνω από 800 εκατ. άνθρωποι λιμοκτονούν ή υποσιτίζονται.
Είναι τουλάχιστον απαράδεκτο η χώρα μας να προωθεί τις ενεργειακές καλλιέργειες όταν το έλλειμμά της στο αγροτικό εμπορικό ισοζύγιο το 2006 έφθασε στα 2,182 δισ. ευρώ, που δείχνει ότι είναι έντονα ελλειμματική σε αγροτικά προϊόντα και τρόφιμα. Είναι εγκληματική για τη χώρα μας η αλλαγή του προορισμού της τευτλοκαλλιέργειας από την παραγωγή ζάχαρης στην παραγωγή βιοκαυσίμων όταν αυτή η αλλαγή, εκτός από τη μείωση του αγροτικού εισοδήματος, θα μειώσει κατά 50% την αυτάρκεια της χώρας μας σε ζάχαρη που θα καλυφθεί με εισαγωγές.
Αποτελεί συνειδητό έγκλημα κατά των φτωχών λαών η νέα ΚΑΠ που μειώνει δραστικά την παραγωγή αγροτικών προϊόντων και τροφίμων για χάρη των βιοκαυσίμων, όταν η ΕΕ είναι ελλειμματική σε αγροτικά προϊόντα και τρόφιμα, με αποτέλεσμα να οξύνει το παγκόσμιο διατροφικό πρόβλημα.
Το επιχείρημα ότι οι ενεργειακές καλλιέργειες θα περιορίσουν την ενεργειακή εξάρτηση της χώρας μας και θα εξασφαλίσουν εναλλακτική ενεργειακή λύση στην ανθρωπότητα, δεν έχει καμία σχέση με τα λαϊκά συμφέροντα. Εξυπηρετεί τα ενεργειακά σχέδια των ΗΠΑ και των άλλων ιμπεριαλιστικών κέντρων που η υλοποίησή τους, είτε αφορά στα ορυκτά καύσιμα, είτε στα βιοκαύσιμα, καταδικάζει στην εξαθλίωση, στην πείνα, στον πόλεμο και την υποταγή ολόκληρες χώρες και λαούς.
Στα σχέδια αυτά οφείλουν να αντισταθούν οι μικρομεσαίοι αγρότες μαζί με όλα τα λαϊκά στρώματα. Οφείλουν να αντισταθούν όλοι οι λαοί του κόσμου.