Η κουλτούρα του ποδηλάτου καλά κρατεί στην Ολλανδία

Η κουλτούρα του ποδηλάτου καλά κρατεί στην Ολλανδία

The New York Times

Το επίπεδο σαν τηγανίτα-τοπίο και το γεγονός της αντιστοιχίας περισσότερων από δύο ποδηλάτων ανά κάτοικο, καθιστούν την Ολλανδία παράδεισο για τους λάτρεις των δικύκλων. Η παραπάνω διαπίστωση έγινε προφανής κατά τη διάρκεια ενός ήπιου απογεύματος όταν ένα απαλό κύμα χάιδεψε την άμμο, τη στιγμή που ένας απειλητικός «χείμαρρος» κατευθυνόταν από την ενδοχώρα προς την ακτή. Το ποτάμι των ποδηλάτων –κάποια μονοθέσια και άλλα διθέσια ή τριθέσια– απλώνονταν στο βάθος του ορίζοντα. Σχεδόν παράλληλά τους, διακρινόταν μια ασθενική λωρίδα αυτοκινήτων κινούμενη, επίσης, προς την παραλία του Ιτζμούιντεν.

Πριν μια ή δύο γενιές, το ποδήλατο θεωρούνταν δημοφιλές υποκατάστατο του αυτοκινήτου, το οποίο ήταν πολυ ακριβό και δαπανηρό για τους ευαίσθητους, όσον αφορά τα περιβαλλοντολογικά ζητήματα κατοίκους μιας χώρας, η οποία βρίσκεται κάτω από τη στάθμη της θάλασσας. Σήμερα και παρά την οικονομική τους ευμάρεια, οι Ολλανδοί στρέφονται μαζικά προς το ποδήλατο ως διασκέδαση και ως εκδήλωση της περιβαλλοντολογικής τους συνείδησης. Οι πωλήσεις ποδηλάτων διαρκώς αυξάνονται και νέα σχέδια κάνουν αδιάκοπα την εμφάνισή τους.

Και συναρμολογούμενο

Πάρτε για παράδειγμα τον συνταξιούχο μηχανολόγο σε γραφείο ευρεσιτεχνιών Χέντρικ Ντε Μπάιζερ. Ο εξήντα ενός ετών κάτοικος του Ιτζμούιντεν –του μικρού αυτού λιμανιού της Ολλανδίας– υποστηρίζει ότι διαθέτει δύο τουριστικού τύπου μονοθέσια και ένα διπλό ποδήλατο, το οποίο χρησιμοποίει μαζί με τη σύζυγο του. Πρόσφατα, μάλιστα, αγόρασε ένα βρετανικής προέλευσης, συναρμολογούμενο ποδήλατο «Μπρόμπτον», το οποίο μπορεί να το αποσυναρμολογεί οπότε εκείνος το επιθυμεί και να το μεταφέρει ανά χείρας.

Λες και δεν του αρκούσαν τα παραπάνω, ο κ. Ντε Μπάιζερ δαπάνησε πρόσφατα το ποσό των 3.000 δολαρίων, προκειμένου να δωρήσει στην κόρη του ένα δανέζικο ποδήλατο Christiania. Πρόκειται, ουσιαστικά, για τρίκυκλο με ειδικά διαμορφωμένες θέσεις για τη μεταφορά παιδιών προσχολικής ηλικίας. Η γυναίκα του, λέει, διαθέτει το δικό της ποδήλατο και ένα μηχανάκι τύπου «Βέσπα». «Οταν δεν βρέχει –πράγμα σπάνιο– κάνω βόλτες με το ποδήλατο», ισχυρίζεται ο κ. Ντε Μπάιζερ.

Η αγορά του ποδηλάτου βρισκόταν σε πτώση στα μέσα της περασμένης δεκαετίας, καθώς ολοένα και περισσότεροι Ολλανδοί στρέφονται προς τα αυτοκίνητα. «Τώρα, όμως, βλέπεις παντού ακριβά και πρωτότυπα ποδήλατα», λέει ρίχνοντας μια κλεφτή ματιά στο συναρμολογούμενο «Μπρόμπτον» του. «Το παίρνω μαζί μου όταν πηγαίνω για ιστιοπλοΐα», προσθέτει.

Στις μεγαλύτερες πόλεις, όπως το Αμστερνταμ και το Ρότερνταμ, τα ποδήλατα διεκδικούν τον ζωτικό χώρο των αυτοκινήτων. Στις εν λόγω πόλεις, μάλιστα, έχουν καθιερωθεί λωρίδες κυκλοφορίας για τα ποδήλατα και ειδικοί χώροι στάθμευσης.

Δεδομένου του πάθους των Ολλανδών για το ποδήλατο, η απόφαση του Φρανκ Βαν Οϊρσχοτ να ανοίξει σε δύο φίλους κατάστημα με την ονομασία «Οι Καταπληκτικοί Τροχοί» στο Ιτζμούιντεν, δεν προκαλεί καμία έκπληξη. Ο κ.Βαν Οϊρσχοτ μετέτρεψε μια παλιά, εγκαταλελειμμένη από τους ψαράδες αποθήκη στο λιμάνι της πόλης στο μεγαλύτερο πρατήριο χονδρικής πώλησης ποδηλάτων στην Ολλανδία και πιθανότατα σε ολόκληρη την Ευρώπη. Ξεναγώντας έναν πελάτη στην αποθήκη, ο κ. Βαν Οϊρσχοτ έδειχνε στον υποψήφιο αγοραστή ολλανδικά ποδήλατα περιήγησης, ελβετικά ορειβατικά, τρίκυκλα και ειδικά μοντέλα για παιδιά. Στο κατάστημα υπάρχει, ακόμα, και ένα ποδήλατο που διπλώνει κατά τρόπο τέτοιο ώστε να χωράει σε μια βαλίτσα.

Στο γειτονικό Βέλγιο, το τοπικό παράρτημα της Coca Cola παρήγειλε δεκατρία τρίκυκλα ποδήλατα Smart Trikes με πλαϊνές θέσεις για τη μεταφορά παιδιών ή αγαθών, τα οποία και θα χρησιμοποιήσει για την πώληση αναψυκτικών σε πάρκα. «Η αγορά δεκατριών ποδηλάτων, σίγουρα, δεν αποτελεί μεγάλη επένδυση, αλλά θα συμβάλει στην προώθηση του προϊόντος στους καταναλωτές», λέει ο εκπρόσωπος της βελγικής Coca Cola, Βόουτερ Βερμούλεν. «Το Βέλγιο είναι μια χώρα που λατρεύει το ποδήλατο», τονίζει.

Τρόπος ζωής

Κατά τον 37χρονο κ.Βαν Οϊρσχοτ –πρώην προγραμματιστή ηλεκτρονικών υπολογιστών– το ποδήλατο εξελίσσεται σε τρόπο ζωής στις κάτω χώρες. «Το ποδήλατο είναι της μόδας», λέει. Είναι ξεκάθαρο ότι η ποδηλασία αποτελεί τρόπο διασκέδασης για τις παιδικές ηλικίες. Ο 31χρονος, Μάικλ Προνκ και η σύζυγος του έκαναν ποδήλατο στην προβλήτα, έχοντας ο καθένας ένα από τα δύο δίδυμα της οικογένειας στα ειδικά διαμορφωμένες πίσω θέσεις. «Οταν ο καιρός είναι όπως σήμερα, αντί να περπατήσουμε παίρνουμε τα ποδήλατα», λέει δείχνοντας τον συννεφιασμένο ουρανό.

Δεν αποτελεί έκπληξη, λοιπόν, ότι στο Ιτζμούιντεν και στο γειτονικό Χαάρλεμ, οι σταθμοί των τρένων μοιάζουν με νησίδες σε μια λίμνη ποδηλάτων τις εργάσιμες ημέρες. Στα φανάρια, δεκάδες ποδήλατα εφορμούν κάθε φορά που ο σηματοδότης γίνεται πράσινος. Στο κέντρο του Ιτζμούιντεν δε, τα ποδήλατα είναι πάντα περισσότερα απ’ ό,τι τα αυτοκίνητα.

«Ο κόσμος έχει περισσότερο ελεύθερο χρόνο και το ποδήλατο θεωρείται ως ο καλύτερος τρόπος για να γυμναστείς», υποστηρίζει ο κ. Βαν Οϊρσχοτ, προσπαθώντας να εξηγήσει την επιχειρηματική του επιτυχία. Ο ίδιος, ωστόσο, παραδέχεται ότι η αγάπη των Ολλανδών για το ποδήλατο αποτελεί το κλειδί της επιτυχίας του. «Οι Ολλανδοί χρησιμοποιούν το ποδήλατο σε καθημερινή βάση», λέει. «Συνεπώς, η επιτυχία του καταστήματος δεν αποτελεί έκπληξη».