Αν το χαϊδέψεις,
είναι το σώμα του απαλό,
γεμάτο συγκινήσεις
και σκιρτήματα.
Καρδία στρουθίου,
παλλομένη και τρέμουσα.
[1991]
Categories:
Αξιολόγηση:
0 ψήφοι
Αν το χαϊδέψεις,
είναι το σώμα του απαλό,
γεμάτο συγκινήσεις
και σκιρτήματα.
Καρδία στρουθίου,
παλλομένη και τρέμουσα.
[1991]
Αν ίσως ζούσαμε κάπου στα μεσα του 1800, θα είχες -μάλλον- μια ελπίδα στους εναπομείναντες τότε αθηναίους κλασσικορομαντικούς.
Μάλλον γεννήθηκα σε λάθος εποχή, τι λες;
Γιατί ποιος γεννήθηκε στην σωστή εποχή;;; Εσύ λοιπόν τι διαβάζεις, Χριστιανόπουλο;
Όχι ,δεν έχω διαβάσει Χριστιανόπουλο, αλλά έχω καλή γνώμη, και μόλις μου δοθεί η ευκαιρία θα διαβάσω. Από ποίηση έχω λίγα διαβάσματα, από δω κι από κει.Πεζογραφία διαβάζω όσο μου επιτρέπει ο χρόνος μου.
Το Midnight in Paris του Woody Alen το είδες κανείς;
To είδα εγώ πριν από καιρό και δε θυμάμαι πολλές λεπτομέρειες.Ήταν υπέροχο, μαγικό, μου άρεσε πολύ.Να το δείτε.
Το λέω, επειδή αυτό μου θύμισε η συζήτησή σας.
Το ότι δηλαδή η εποχή μας δεν μας ταιριάζει και ότι παλιά ήταν ποιο ρομαντικά και ποιο όμορφα κ.ο.κ.
Παλιά ήταν πιο ρομαντικά, αλλά οι γυναίκες δεν είχαν επιλογές και την τύχη τους την κανόνιζαν άλλοι,σκεφτείτε ηρωίδες του Ξενόπουλου η της Jane Austen. Σήμερα, μια φαινομενικά ανέραστη εποχή ,παλεύουμε μέσα στη ζωή και κάνουμε τα δικά μας λάθη.Μάλλον οι ενδυματολογικές επιλογές της εποχής εκείνης μας παρασύρουν, με εξαίρεση τον στενό κορσε...
Οι ηρωΐδες της Jane Austen, ζουν σε ένα φορμαρισμένο περιβάλλον με σαφές modus vivendi για τις γυναίκες, αλλά οι ίδιες όπως και η ίδια Austen δεν έχουν τίποτα συμβατικό σε σχέση με την κοινωνία που ζούνε. Κι εκτός απ’ τα ηθογραφήματα που είναι αυτά τα μυθιστορήματα περικλείουν και έναν αυτοσαρκασμό κι ένα καυτηριασμό των κοινωνιών με αποκορύφωμα τις ηρωΐδες του Thomas Hardy, ειδικά την καταραμένη του ηρωΐδα στο μυθιστόρημα που η κοινωνία της εποχής δεν του συγχώρησε ποτέ, το Jude the Obscure.
Ο Ξενόπουλος πάλι το ίδιο δεν κάνει; Και πώς θα μπορούσε αφού στηρίζεται στις πρώτες μήτρες του μυθιστορήματος των Άγγλων και των Γάλλων, όπου οι ηρωΐδες “εξέχουν” του περιβάλλοντός τους με τον έναν ή τον άλλο τρόπο.
Κι επειδή τυχαίνει να διαβάζω την τριλογία μιας άγνωστης αγγλίδας βασισμένη σε εμπειρίες της στα τέλη του 19ου αιώνα (αλλά και όχι μόνο απ’ αυτό) οι περίοδοι αυτές της τόσο στυγνής καταπίεσης κάθετα, διαγώνια και οριζόντια έχουν καταπληκτικές εξαιρέσεις, όπως ο έρωτας εκτός γάμου και η μητρότητα εκτός γάμου. Οι αντιφάσεις και οι συγκρούσεις στις σχέσεις των δύο φύλλων, μέσα σε μια καθεστηκυία κατάσταση που φαίνεται πνιγηρή, τελικά δεν καταφέρνει να εξοντώσει το ζωτικό έντστικτο. Θα έλεγα αποτυγχάνει παταγωδώς, ακόμα κι αν οι ηρωΐδες καταποντίζονται εξ αιτίας της ζωής που διάλεξαν.
Και για να έρθουμε στο σήμερα που δυστυχώς επιβεβαιώνει με ακόμα πιο τραγικό τρόπο, αυτό που γινόταν και τότε. Έχουμε να επιδείξουμε κάτι καλύτερο άραγε; Τι χειρότερο από μια τόσο υποκριτική κοινωνία, όπου ο έρωτας μπορεί να έχει το προσωπείο του έγγαμου και ταυτόχρονα του αγοραίου. Και ναι σήμερα, η γυναίκα δεν κατέχει μόνη τον διπλό ρόλο της συζύγου και πόρνης. Κοντά της προστίθενται στο γαϊτανάκι της υποκρισίας ομοφυλόφιλοι και παιδιά που τα σώματα και οι ψυχές τους εκμαυλίζονται για χιλιάδες λόγους απ’ τον αγοραίο έρωτα.
Και τι φριχτότερο story για τον σύγχρονο Dickens ή Thomas Hardy θα μπορούσε να βρεθεί, απ’ το πουργκατόριο της σύγχρονης είδησης για τις πόρνες με Aids και τη δημοσίευση των φωτογραφιών τους, χωρίς κρυμμένα πρόσωπα. Αυτές φταίνε κι ας είναι από παντού παγιδευμένες, για όλα. Πρόσωπα ρετάλια μ’ εξαίρεση μια στο κέντρο που το χαμόγελό της είναι σκαμπίλι για όλους μας.
Δυστυχώς η κοινωνία μας έχει πολλά ψωμιά ακόμα για να φτάσει στο ποθούμενο. Είναι ακόμα σκοτεινή όσο και στα ρομαντικά μυθιστορήματα δυό και τριών αιώνων πίσω και υπάρχουν χιλιάδες κορσέδες που πρέπει το γυναικείο πνεύμα και σώμα να πετάξει από πάνω του, όπως και οι άλλοι καταπιεσμένοι στην ερωτική πιάτσα.
Αγαπητή Royal Oak γράφεις ωραία αλλά ανοίγεις πολλά και δύσκολα θέματα.
Μέσα στο καλάθι είναι: ηθική,κοινωνία,άνθρωπος και περιβάλλον,ψυχανάλυση και λογοτεχνία,έρωτας,αισθήσεις/ένστικτα και και και.
Η κοινωνία (μας)δεν θα φτάσει ποτέ στο ποθούμενο,ο δυτικός πολιτισμός για παράδειγμα, πάντα είχε και μια Ταϊλάνδη.
Ο ρομαντισμός πάντα ήταν η σιωπηρή θλίψη της νεκρής εφηβείας.
Μερικές αναφορές που θα έκανα είναι σίγουρα η Λολίτα του Ναμπόκοφ,επίσης σίγουρα για τον Μέγα Ανατολικό του Εμπειρίκου(για τις ερωτικές ουτοπίες και τι στην οργή λέμε πορνό).
Και τέλος όλα θα έφταναν στις 120 μέρες στα Σόδομα.
Ο άνθρωπος είναι υποταγμένος στο οτιδήποτε σκοτεινό,εκεί είναι ταγμένος και το κάνει και άγαρμπα.
Πράγματι, η Royal Oak σκέφτεται βαθιά και με βρίσκουν σύμφωνη οι προβληματισμοί της, καθώς και οι απόψεις της για τη λογοτεχνία, μιλάω μόνο για τα κείμενα που γνωρίζω. π.χ. οι ηρωίδες της Τζέιν Ώστεν είναι μέσα στην εποχή τους ελεύθερα σκεπτόμενες .
Όσο για το Μέγα Ανατολικό, έχει πέσει στα χέρια μου, εμένα που με ενοχλεί αισθητικά, είμαι λιγότερο ερωτικός άνθρωπος;Για τις ''Μέρες στα Σόδομα'' δεν συζητάω, πάνε πολλά χρόνια, έφυγα στη μέση.
Μη χτυπάτε όλοι μαζί...
Με το Βαλέ θα συμφωνήσω απόλυτα, κάθε άνθρωπος έχει μέσα αυτό το σκοτεινό κομμάτι και κατά καιρούς επιλέγει να το υπηρετεί.Έτσι δεν είναι ο άνθρωπος, έχει ένα σωρό αταίριαστα κομμάτια, σαν μια κουβέρτα patchwork...
Νομίζω οι σουρεαλιστές φέρανε τον αέρα της αποφόρτισης στο χώρο της λογοτεχνίας, μια και επικεντρώνονταν στην ουσία παράλληλα και στο χώρο της ψυχολογίας, στο χώρο του αόρατου και κρυμμένου. Δύσκολα μονοπάτια.
Και Ο Μέγας Ανατολικός ή Οι μέρες στα Σόδομα δεν είναι παρά μια ειλικρινής βουτιά σε βάθη ανομολόγητα.
Κι ο αναγνώστης τους ή ο αναγνώστης γενικά, πώς στέκεται απέναντι σε ένα ανάγνωσμα; Δυο τρόποι υπάρχουν.
Ή να αφήσει τον εαυτό του στην άκρη, διαβάζοντας ως το τέλος και προσπαθώντας να μπει στο σώμα του συγγραφέα, να γίνει δηλαδή για λίγο κάποιος άλλος, να αποποιηθεί τον εαυτό του για εκατό σελίδες, για μερικές ώρες ή μέρες ανάγνωσης κι όλο αυτό σε συνάρτιση με τις συνθήκες που γίνεται η ανάγνωση, να επιτρέψει να μείνουν ανοιχτά διάφορα παράθυρα σε διάφορους κόσμους.
Για παράδειγμα δεν χρειάστηκε να γίνω σκνίπα για να διαβάσω το Μπουκόφσκι ή ακόμα να γίνω τρανσέξουαλ για να διαβάσω τη Μπέτυ, αναγνώσματα, που όταν πρωτοκυκλοφόρησαν στην Ελλάδα οι νέοι μόλις απογαλακτιζόντουσαν από τη φιλολογία του Μαρξισμού Λενινισμού, που κι αυτή τη διάβασαν μετά από τη λογοτεχνία μιας καταπιεσμένης εποχής με ποιήματα και γραφτά που λέγανε όσα έπρεπε κρυμμένα κάτω από το σπαθί μια λογοκρισίας και μιας φυλακής.
Ή να υιοθετήσει κανείς την θέση της ανάγνωσης μέσα από την ισχυρή δική του άποψη και τον ισχυρό δικό του ψυχισμό, πράγμα που εύκολα θα τον οδηγήσει στην επιλογή της απόρριψης, ειδικά αν η επαφή του με το κείμενο τον φέρνει σε τέτοια κατάσταση σοκ που δεν είναι δυνατόν να συνεχίσει. Ακόμα κι αυτό όμως όταν συμβαίνει αξίζει κανείς να επανέλθει. Αλλιώς, κινδυνεύει να χάσει κάτι, που ενέχει το ενδεχόμενο να τον κάνει καλύτερο στην κατανόηση, όχι μόνο του λόγου (και μιλάω για την κυριολεξία της συγγραφικής μανιέρας), αλλά του κόσμου που φέρνει ένα γραπτό. Αυτό κύρια. Η τεχνική του λόγου δεν είναι παρά ένα εργαλείο. Ο κόσμος που αποκαλύπτεται είναι η ουσία.
Μ’ αυτή τη λογική ο ύμνος στο γιασεμάκι ή στα ροδαλά μάγουλα και άλλα σωματικά χαρίσματα μιας παιδίσκης δεν φέρνουν παρά την αγάπη και το θαυμασμό για έναν κόσμο. Ακραία παραδείγματα, πλην σεβαστά, γιατί κρύβουν έρωτα για το αντικείμενό τους. Κι ο έρωτας είναι ζωή. Είναι δημιουργία.
Πολύ όμορφη γραφή αλλά θα σταθώ σε δύο γραμμούλες.
Η υπέροχη δημιουργία της γυναίκας,το νόημα όλων/τα πάντα στα πόδια της.
Αλλά ακόμα και η Λίλιθ αγνοεί κάτι.
Ίσως να μην στεκόμαστε σε σουρεαλισμό αλλά σε δύο περίεργους τόπους/άντρα & γυναίκα.
Μια ακόμα αναφορά θα έκανα, στο Άρωμα του Ζίσκιντ(πολυδιαβασμένο αλλά καλώς έχει).Η απόλυτη έκφραση της ήττας των φύλων.
Οι αισθήσεις και η γυναίκα σαν απόδειξη του θεϊκού.
Ο τόπος του αρσενικού είναι άλλο κεφάλαιο,βαρύ.
Ναι,διαβάζοντας Μπουκόφσκι ίσως να κοπανήσεις τα ποτηράκια σου.
Ένα παράδειγμα είναι στο χορό/Άντρας και Ζεϊμπέκικο,τόπος που δεν χωρά γυναίκα,είναι η αντρική κατάνυξη,η ώρα που φανερώνεται ο αληθινός άντρας/είναι κάτι δικό του,μοναχικό.
Όπως έγραφε ο Ηλίας Πετρόπουλος,σεκλετισμένος/ή ο Λόγος επικήδειος
διά τα παλαιά άγνωστα ρεμπέτικα τραγούδια,
αλλά συγχρόνως και ελεγεία
εις ανάμνησιν της ομορφιάς μιας γυναίκας
εξαιρετικώς αγαπηθείσης.
Άντρας ικετεύει την γυναίκα / Τι αγνοεί τελικά ακόμα και η Λίλιθ;
Πως συνήθως αργά κατανοούν το πόσο αγαπήθηκαν.
απλά γιατί δεν μου βγαίνει. Αν και μεταξύ μας σε γλέντια έχω δει σεκλετισμένες γυναίκες μετά από χρήση αλκοόλ να απογειώνονται με ένα ζεϊμπέκικο σε κλειστό φιλικό ή οικογενειακό κύκλο. Θα χαρώ όμως με την ψυχή μου έναν άντρα που χορεύει με την ψυχή του ζεϊμπέκικο. Η δράση και η συμπαθητική συμμετοχή στη δράση απ’ αυτόν που την παρακολουθεί. Ειδικά αν αυτός που παρακολουθεί τυχαίνει να γνωρίζει τον ψυχικό τόνο του χορευτή την ώρα που χορεύει, ε, τότε μιλάμε για μέθεξη κανονική.
Κόσμος γυναίκας-κόσμος άντρα. Είναι τεράάάάάάστια κουβέντα. Μην την ανοίγουμε καλύτερα. Ας μείνουμε θα πρότεινα στην θεματολογία “Ζούμε στην εποχή μας; Μήπως ερχόμαστε απ’ το παρελθόν ή το μακρυνό μέλλον;” Το πόσο τρυφερός ήταν ο κόσμος στον ρομαντισμό ή πόσο τρυφερός μπορεί να είναι σήμερα και κάτω από ποιές συνθήκες; Πώς δεχόμαστε το γραπτό κάποιου και πού το εντάσσουμε κι όλα αυτά απ’ αφορμή το ποιηματάκι της bookluv.
Ναι,έχεις δίκιο,να μείνουμε στο θέμα.
Η ανάλυση περί ρομαντισμού συνήθως δεν αργεί να γίνει σαχλό.Γενικά δεν θα έλεγα πως υφίσταται,απλά ένα κίνημα και μέχρι εκεί,τίποτα άλλο.
Τώρα βέβαια θα πει κάποιος,μα καλά πως ένας άσχετος λέει τα δικά του και αναιρεί έτσι κορυφαίες στιγμές,μορφές και ότι άλλο σε σχέση με αυτό;
Απλά είναι μια γνώμη.
Το πως δεχόμαστε το γραπτό κάποιου είναι στο σύνολο αποδοχής,δυστυχώς.
Για το συγκεκριμένο είχε πει η αφεντιά μου πως είναι υπέροχο,υπάρχει δουλειά από πίσω και η αρχή είναι πάντα το νέο ξεκίνημα για ακόμα ωραιότερα γραπτά.
Ένα παράδειγμα είναι ο αγαπητός ofios,απίστευτη πένα,υπάρχει τρομερή δουλειά από πίσω και θα μου έκανε μεγάλη εντύπωση εάν δεν είναι συγγραφέας.
Εγώ δεν θα κρίνω, γιατί δεν είμαι για να κρίνω. Πιό πολύ με ιντριγκάρισε το θέμα πώς διαβάζουμε κάποιον. Πώς στεκόμαστε μπροστά σ’ αυτό που έχει την τόλμη να εκθέσει στα μάτια μας και στην ψυχή μας.
Και για μένα το κίνημα του ρομαντισμού όπως και του σουρεαλισμού είναι τελειωμένα. Έκαναν αυτό που έκαναν, τα διάβασα, τα διαβάζω ανάλογα με τα κέφια μου, αλλά αυτό είν’ όλο. Όμως τα διάβασα.
Αλλά εμείς οι γέροι είμαστε δύο ειδών. Ή δεν αναγνωρίζουμε στα νέα πράγματα τον εαυτό μας ή έχουμε, όπως η υποφαινόμενη το ανικανοποίητο. Μόνο αν φτάσει κανείς εκεί μπορεί να το καταλάβει. Εννοώ όταν “μεγαλώσει”. Το είδος μου διψάμε για καινούργια πράγματα και προσπαθούμε να ρουφήξουμε ο,τιδήποτε έχει καινούργια πράγματα.
Εγώ έχω ξεχάσει πολλά διαβάσματα, που όμως βρίσκονται μέσα μου είτε το θέλω, είτε όχι, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο. Μια φίλη τα διαβάζει απ’ την αρχή. Και λέει ας πούμε τι ωραίος που είναι ο Φουκώ. Εγώ ομολογώ όχι ακόμα. Έχω αφήσει τον Φουκώ να είναι κάπου βαθιά μου. Σαν την μάκα κάτι.
Μπορεί να ανατρέξω σε μια τους σελίδα για να θυμηθώ, πώς γραφότανε κάτι επακριβώς, που όμως μέσα μου ήταν σαν ιδέα περισσότερο παρά σαν τσιτάτο. Κάτι που απεχθάνομαι είναι τα τσιτάτα, ίσως γιατί όταν δίναμε εξετάσεις στο Πανεπιστήμιο η γενιά μου έπρεπε να μάθει μια σειρά από τέτοια (να χέσω τα φροντιστήρια) για να πετύχει στο γράψιμο της έκθεσης να καταφέρει να στηρίξει τα λεγόμενά της με ισχυρά ντοκουμέντα. Αυτή η συνταγή πετύχαινε τότε (τώρα δεν ξέρω).
Κι όταν κάποιος γράφει γενικά, κουβαλάει όλα αυτά. Διαβάσματα+εμπειρίες ζωής=κάποιου το γραφτό πόνημα.
Αυτά! Και της το κάναμε νιανιά της κοπέλλας. Αλλά απ’ ό,τι βλέπω είναι αστείρευτη. Ας μας συγχωρέσει.
Βέβαια και σας συγχωρώ, αν και η τελευταία γραμμή είχε λίγη ειρωνεία, η έτσι μου φάνηκε.Εδώ είναι ένα ελεύθερο βήμα, όποιος θέλει καταθέτει λίγες γραμμούλες,και για μένα ήθελε τόλμη να μοιραστώ με άλλους κάτι τόσο διαφορετικό από την τρέχουσα αισθητική.
Όχι, δεν είμαι αστείρευτη, και οι γνώσεις και τα διαβάσματά μου δεν συγκρίνονται με το επίπεδο της Royal Oak. Διαβάζω τις αναλύσεις της με προσοχή ,κι ας μη μου αρέσει ο Μπουκόφσκι, δεν τον καταδικάζω, αλλά δεν πάει στον ψυχισμό μου και τον αφήνω για τους άλλους.
Ειρωνεία καθόλου. Αντίθετα. Η ειρωνεία είναι εργαλείο μερικές φορές, αλλά καθόλου εδώ. Δεν χρειάζεται. Απλά βλέπω τα ποιηματάκια σου και είναι διάσπαρτα στο φόρουμ σαν αγριολούλουδα σ’ έναν φρεσκοοργωμένο αγρό. Εκεί πήγαινε το αστείρευτη. Ειλικρινά. Αυτό δεν θα το ειρωνευόμουνα ποτέ. Και εγώ δεν θα σε ρώταγα ποτέ αν έχεις διαβάσει Χριστιανόπουλο ή ό,τι άλλο. Δεν έχει νόημα μια τέτοια ερώτηση. Και φυσικά ο καθένας υιοθετεί την όποια στάση θέλει μπροστά σ’ ένα γραπτό. Εγώ απλά είπα μια άποψη. Καθόλου πάντως υποτιμητική. Πιο πολύ επικοινωνιακού χαρακτήρα επειδή ένιωσα την ανάγκη να το κάνω. Είσαι γενναιόδωρη πάντως που μοιράζεσαι μαζί μας την ευαισθησία σου. Να’σαι καλά.
Καλημέρα και σε σένα, ευχαριστώ για τη διευκρίνιση.Πού και πού μπορεί να βρίσκετε κανένα λουλουδάκι στον αγρό σας.Η κηπουρική μου πάει, έτσι κι αλλιώς. Καλό σαββατοκύριακο στους ποδηλάτες, και μην περνάτε με κόκκινο.
Μια χαρά είμαστε όλοι,εγώ δεν βλέπω πουθενά γεράματα/εδώ είσαι φάουλ.
Αυτά κάνουν τα πανεπιστήμια; / σε μέρη βροχερά σαν τις Αγγλίες ;)
(Σε πειράζω έτσι;Μην το δεις ανάποδα).
Κι ένα τραγουδάκι για τελεία και παύλα.
Προσοχή και με φειδώ όμως στον πάλιν-παιδισμό! Αυτό από ένα ασπρομάλλικο, childless child (κατά το motherless child!).
Διαβάζει κανείς σας νέους Έλληνες πεζογράφους;Έχετε να προτείνετε κάτι καλό για το καλοκαίρι, που όλοι διαβάζουμε κάτι παραπάνω;
Και για καλοκαίρι:
Εύα Στάμου
Δανάη Παπουτσή(& Αλέξης Σταμάτης)
Αύγουστος Κορτώ
Πέτρος Μπιρμπίλης
Είναι και άλλες επιλογές / όμως (ίσως) είναι λίγο άκρα και με θέματα που ίσως δεν ενδιαφέρουν / οι παραπάνω είναι σίγουρα καλές.
Σημ. Πέρα από πένα πιστεύω πως καλή ματιά πρέπει να ρίχνουμε και στις εκδόσεις (όχι μόνο στα "πρώτα" ονόματα).
Δεν έχω διαβάσει ακόμα τίποτα από αυτούς τους συγγραφείς, ευκαιρία να τους γνωρίσω.Ευχαριστώ το φίλο Vale 46 για την ανταπόκριση και τις προτάσεις του.Αναμένω το κλείσιμο των σχολείων για περισσότερο ελεύθερο χρόνο.
Υ.Γ. Είμαι σίγουρη πως δεν πρόκειται για αναγνώσματα ''παραλίας'', τόσο ελαφρά, που τα παίρνει ο αέρας από την πετσέτα.